Δημήτριος Στεφάνου
Χημικός Μηχανικός
Απόφοιτος Βαρβακείου
Κάθε χρόνο γύρω στις 1Ο Ιουνίου, οι Αθηναίοι παρακολουθούσαν μια παράξενη για την εποχή πομπή που ξεκινούσε από το Ζάππειο και κατέληγε στο κτήριο του Βαρβακείου. Η πομπή αυτή ήταν μέρος ενός εθίμου που άρχισε το 1910, διεκόπη στα χρόνια της κατοχής και τελείωσε άδοξα το 1951.
Οι τελειόφοιτοι του Βαρβακείου την τελευταία ημέρα κάθε σχολικής χρονιάς, θεωρώντας τους εαυτούς τους πλέον “Ακαδημαϊκούς Πολίτες”, ντυμένοι με επίσημο ένδυμα συγκεντρώνοντο στο Ζάππειο έστεφαν τον ανδριάντα του ιδρυτού της Σχολής και μετά, τα παλαιά χρόνια πεζή και τα νεότερα με μόνιππα, μέσω των οδών Αμαλίας, πλατείας Συντάγματος, Μητροπόλεως και Αθηνάς, κατέληγαν στο σχολειό τους για να παρακολουθήσουν τα μαθήματα.
Κι ερχόμαστε στο 1951. Τότε το Βαρβάκειο στεγάζετο στην οδό Κωλέττη. Από τις αρχές Μαΐου άρχισαν οι προετοιμασίες. ‘Επρεπε να βρεθεί το επίσημο ένδυμα. Ψάχτηκαν ντουλάπες, πατάρια, αποθήκες γονιών και συγγενών για ένα σμόκιν, για ένα φράκο, για ένα ημίψηλο. Και μετά τίναγμα να φύγει η ναφθαλίνη, καθάρισμα, επιδιόρθωση και σιδέρωμα. Κλείσιμο και προκαταβολή για να έρθουν την καθορισμένη μέρα τα μόνιππα από την Κηφισιά. ‘Αδεια από την Τροχαία. Παραγγελία το στεφάνι για τη στέψη. Προετοιμασία του εορτάσιμου λόγου. Και όλα αυτά με μεγάλη μυστικότητα, γιατί ο Γυμνασιάρχης είχε σε ανύποπτο χρόνο εκφράσει την αντίθεσή του. Τελικά η πρόθεση για την γιορτή μαθεύτηκε, ο γυμνασιάρχης έθεσε βέτο, αλλά οι τελειόφοιτοιτου ’51, που ανάμεσά τους συγκαταλέγονται σήμερα υπουργοί, βουλευτές, λαμπροί επιστήμονες, πετυχημένοι επιχειρηματίες και άξιοι στρατιωτικοί, με τη νεανική τους ορμή απεφάσισαν να την πραγματοποιήσουν.
Το Γεγονός…
Ιδού πώς περιγράφει ο δημοσιογράφος Χάρης Λυμπερόπουλος το γεγονός στο πρώτο φύλλο κυκλοφορίας της εφημερίδας “ΑΘΗΝΑΪΚΗ”:
Φωτογραφία: Παρέλαση Φρακοφόρων μαθητών του Βαρβακείου με μόνιππο το 1951 στη λεωφόρο Πανεπιστημίου.
“Το θέαμα εθύμιζε περισσότερο κινηματογραφικά επίκαιρα και οι Αθηναίοι που ευρέθησαν χθες το μεσημέρι εις την οδόν Μπενάκη και την λεωφόρον Βενιζέλου δεν μπόρεσαν να μη χαμογελάσουν με την παρελαύνουσαν εκείνην γραφικότητα πού ήρχετο κατ’ ευθείαν από την ατμόσφαιραν αγγλικών κολλεγίων. Δεκαπέντε μόνιππα, με επικεφαλής έναν μοτοσικλετιστή της τροχαίας, κατήρχοντο γεμάτα από σοβαροφανείς νεαρούς, ντυμένους με λογής λογής επίσημα ενδύματα: φράκα, σμόκιν, ρεντιγκότες και με ημίψηλα, και μονύελα… Ο κόσμος συνωστlζετο στα πεζοδρόμια διαπορών και διαακεδάζων, αλλά οι νεαροί φρακοφόροι μόλις κατεδέχοντο να τούς φιλοδωρήσουν με υποψίες ευγενούς μειδιάματος, κάτω από το οποίον εκρύβετο ο φόβος για την υποδοχή πού θα τούς έκανεν ο γυμνασιάρχης των”.
Φωτογραφία: Οι μαθητές που τελείωσαν το Βαρβάκειο το 1951 μπροστά στον ανδριάντα του Βαρβάκη στο Ζάππειο.
“‘Ηταν η τελευταία χρονιά που φόρεσαν φράκα, σμόκιν, ρεντιγκότες και ημίψηλα. Διότι περί μαθητών επρόκειτο. Οι τελευταίοι του Βαρβακείου κατά καθιερωμένον έθιμον, ηθέλησαν και εφέτος να εορτάσουν τον αποχωρισμόν τους από τα μαθητικά θρανία με την εντυπωσιακή αυτήν παρέλασιν, η οποία καταλήγει συνήθως στο Βαρβάκειον, στις αναμνηστικές φωτογραφίες και εν συνεχεία στο τελευταίο μάθημα.
Με την διαφοράν ότι εφέτος τα πράγματα άρχισαν να φαίνωνται σκούρα. Ο διευθυντής του Βαρβακείου κ. Πασσάς, όταν εμυρίστηκε τις προετοιμασίες εξανέστη.
-Απαγορεύω αυτές τις αηδίες!… είπε. Αν θέλετε να φορέσετε φουστανέλες και να χορέψετε, σύμφωνοι! Αλλά αυτές οι σαχλαμάρες πού διαπομπεύουν το σχολείο μας, να λείπουν!…
-Μα, κύριε γυμνασιάρχα, ετόλμησαν ν’ απαντήσουν οι θαρραλεότεροι, είναι κι’ αυτό ένα έθιμο! Γιατί να το καταργήσωμε;…
-Είπα, δεν επιτρέπω τέτοια πράγματα! επέμεινε ο κ. Πασσάς.
Οι μαθηταί όμως φαίνεται ότι είχαν αντίθετη γνώμη. και απεφάσισαν να μην καταργήσουν το έθιμό τους. Συγκεντρώθησαν λοιπόν στο Στάδιο, έστεψαν τον ανδριάντα του ιδρυτού της Σχολής των Ι. Βαρβάκη, άκουσαν τον καθιερωμένο λόγο από τον μαθητή Κ. Βορίδη και εν συνεχεία ανέβηκαν στα αμαξάκια τους και έπραγματοποίησαν την παρέλασί τους δια των οδών Ρηγίλλης, Βασ. Σοφίας, Μπενάκη και Πανεπιστημίου.
Εις το Βαρβάκειον οι υπόλοιποι μαθηταί τους υπεδέχθησαν με χειροκροτήματα, αλλά ο γυμνασιάρχης δεν έπαυσε να εlναι ανένδοτος. Η είσοδος των στην τάξι συνάντησε στεναρή αντίσταση. Κατόπιν αυτού, από την τάξι ευρέθησαν σε… ταξί. Επήγαν γρήγορα στα σπίτια τους, άλλαξαν και επανήλθον. Απέτυχεν ίσως κατά το ήμισυ τουλάχιστον η εορτή των. Επέδειξαν όμως σεμνότητα και μίαν υπομονή η οποία τους τιμά”.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στο ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 1996 των Γ.Κ. Καιροφύλη και Σ.Γ. Φιλιππότη
Recent Comments