Την Πέμπτη, 19 Φεβρουαρίου 2009 πραγματοποιήθηκε ημερίδα με θέμα «Ο Ιωάννης Βαρβάκης και το Βαρβάκειο» με οργανωτές το Βαρβάκειο Πειραματικό Γυμνάσιο και το Πειραματικό Γενικό Λύκειο της Βαρβακείου Σχολής.
Τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής ήταν οι κυρίες Σόνια Γελαδάκη, Λη Λυκούδη και Μαίρη Μπελογιάννη που με ιδιαίτερο ζήλο διεκπεραίωσαν το όλο εγχείρημα λαμβάνοντας από όλους την ηθική επιβράβευση «των συγχαρητηρίων».
Η εκδήλωση στέφθηκε από επιτυχία καθώς η συμμετοχή υπήρξε αθρόα, ιδιαίτερα από την πλευρά της «Βαρβακείου οικογένειας» (Διοικητικό Συμβούλιο και μέλη του Συλλόγου Αποφοίτων καθώς και του Βαρβακείου Ιδρύματος). Σύμφωνα με το πρόγραμμα της ημερίδας, αρχικά τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση στη Ρωσική Εκκλησία. Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στον ανδριάντα του Ι. Βαρβάκη στο Ζάππειο και τρισάγιο στο Α’ Νεκροταφείο.
Στη συνέχεια, ξεκίνησε το πρόγραμμα ομιλιών κατά την εκδήλωση που διεξήχθη στην αίθουσα τελετών της Τράπεζας της Ελλάδος. Η καθηγήτρια Νεώτερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Θράκης Β. Θεοδώρου αναφέρθηκε στη φυσιογνωμία, τα πρότυπα και τις στάσεις των ευεργετών της διασποράς του 19ου αιώνα. Ειδική αναφορά έγινε στην προσωπικότητα του Ιωάννη Βαρβάκη.
Ο καθηγητής Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου του Αιγαίου Π. Κιμουρτζής ανέπτυξε το θέμα «1882-1912: Απόφοιτος Βαρβακείου και κατόπιν εύελπις». Από την ομιλία αυτή πληροφορηθήκαμε ότι το Βαρβάκειο της εποχής εκείνης (τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα και πρώτες του εικοστού), τροφοδοτούσε ανελλιπώς τη Σχολή Ευελπίδων με τους αποφοίτους. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι επιφανείς στρατηγοί και μετέπειτα πολιτικοί, όπως ο Αλέξανδρος Παπάγος και ο Νικόλαος Πλαστήρας ήταν απόφοιτοι της Βαρβακείου Σχολής. Παράλληλα, αναφέρθηκε ότι το Βαρβάκειο λειτούργησε και ως προθάλαμος για την εισαγωγή των αποφοίτων του στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, διαδικασία που κλιμακώθηκε κατά τις δεκαετίες μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ και στις μέρες μας δεν λείπουν οι απόφοιτοι που επιτυγχάνουν σε σχολές Θετικής Κατεύθυνσης. Οι παλαιότεροι ασφαλώς ενθυμούνται την 8η τάξη Γυμνασίου (σημερινή 3η Λυκείου), κατά την οποία γινόταν η προπαρασκευαστική διαδικασία για την εισαγωγή στο ανώτατο ίδρυμα (Ε.Μ.Π.).
Ο καθηγητής Πολιτικής Ιστορίας της Νεότερης Ελλάδος του Πανεπιστημίου Αθηνών Θ. Βερέμης μίλησε για το πρότυπο Βαρβάκειο (1930-1982) και τη σημασία του στη Δημόσια Εκπαίδευση & που ο ίδιος «θα ευχόταν να είχε αποφοιτήσει από αυτό» και τη σημασία του για τη Δημόσια Εκπαίδευση. Με το γνωστό γλαφυρό του λόγο, ο Θάνος Βερέμης ανέπτυξε τα επιχειρήματα που συνηγορούν στην ανάγκη επανόδου δημόσιων σχολείων για τους άριστους μαθητές, είδος που σπανίζει στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα. Τόνισε δε το τυχαίο του φαινομένου όπως αποδεικνύουν πρόσφατες έρευνες βιολόγων. Η επαναθεσμοθέτηση σχολείων για άριστους, από την πολιτεία, προτύπων σχολείων επομένως, θα συμβάλει στη αύξηση του αριθμού των άριστων αποφοίτων, διαδικασία με πολλαπλά κοινωνικά οφέλη.
Ο ομότιμος καθηγητής Παιδαγωγικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Θ. Παπακωνσταντίνου, απόφοιτος ο ίδιος της Βαρβακείου Προτύπου Σχολής, αναφέρθηκε «στο Βαρβάκειο που έζησα». Οι αναμνήσεις του Θ. Παπακωσταντίνου από τα περιστατικά που μνημόνευσε συγκίνησαν το ακροατήριο, ιδιαίτερα η αναφορά του σε καθηγητές όπως ο Μάζης (Φυσικής) και ο Τόγκας (Μαθηματικών) που ταυτίστηκαν με τη μακρόχρονη ιστορία της Σχολής.
Εκτός όμως από τις εμπνευσμένες ομιλίες των προαναφερθέντων, οι μαθητές του Γυμνασίου έκλεψαν κυριολεκτικά την παράσταση. Με άρτια προετοιμασμένο και θεατρικής γραφής τρόπο, μία ομάδα παρουσίασε στιγμές από τη ζωή του Βαρβάκη, του ανίκητου μπουρλοτιέρη, του πετυχημένου επιχειρηματία, του αξιέπαινου ευεργέτη. Μια άλλη ομάδα μαθητριών, συνομίλησαν για το Βαρβάκειο μεταφέροντας στους θεατές όλη την ιστορία της Σχολής, από το ιστορικό κτίριο της Αγοράς μέχρι το σημερινό όραμα της Βαρβακείου οικογένειας για την ανέγερση ενός σύγχρονου διδακτηρίου αντάξιου της μεγάλης ιστορίας του στο οικόπεδο του Βαρβακείου Ιδρύματος στη Κηφισιά. Τέλος, η μαθήτρια της 3ης Γυμνασίου Ειρήνη Σταματίου διάβασε κείμενο ομάδας μαθητών για «το Βαρβάκειο που ζώ», αποσπώντας το αυθόρμητο χειροκρότημα όλων των παρισταμένων. Αξίζει τον κόπο να το διαβάσετε:
Το Βαρβάκειο που ζω
Με ρωτάτε τι είναι για μένα το Βαρβάκειο. Τι να σας απαντήσω; Είναι μέρες που το κτήριο φαίνεται τόσο απελπιστικά γκρίζο και τα γράμματα στην επιγραφή της εισόδου, «Βαρβάκειος Πρότυπος Σχολή», τόσο ξεθωριασμένα.
Είναι μέρες που οι βαριές, άσπρες κουρτίνες στα παράθυρα σε πνίγουν, θέλεις να τις τραβήξεις, όχι πολύ, να, τόσο δα, να αφήσεις το βλέμμα σου να περιπλανηθεί στο δρόμο, στα λεωφορεία που περνούν, στο κοντινό αλσάκι.
Είναι στιγμές που σε κουράζουν οι αναφορές των καθηγητών στο πάλαι ποτέ «Πρότυπο Βαρβάκειο» και η ιστορία του Βαρβάκη ακούγεται πολύ μακρινή, ενώ εσύ θέλεις να γίνει κάτι, να ξεφύγεις και από τον Βαρβάκη κι από το «πρότυπο» σχολείο του.
Είναι όμως και κάποιες φορές, ανοιξιάτικες φορές, που νιώθεις την ατμόσφαιρα στην τάξη ηλεκτρισμένη.
Είναι οι φορές που οι βαριές, άσπρες κουρτίνες ανοίγουν και οι αχτίδες του ήλιου στήνουν καβγά μεταξύ τους ποιανού τη διάθεση να πιάσουν στα δίχτυα τους.
Είναι οι μέρες που οι λέξεις του καθηγητή, σου φαίνονται ανάλαφρες και σου εμπνέουν εμπιστοσύνη.
Είναι φορές που ταξιδεύεις και φορές που νιώθεις πως αγαπάς το Βαρβάκειο, γιατί το Βαρβάκειο είσαι εσύ και οι γύρω σου στην τάξη, οι τόσο όμοιοι και συνάμα τόσο διαφορετικοί από εσένα.
Βαρβάκειο είναι οι καθηγητές που παρατηρείς, που ψάχνεις να τους βρεις ψεγάδι, που, κάποιες φορές, όταν σε κοιτούν, θέλεις να ανοίξει η γη να σε καταπιεί και κάποιες άλλες, εντελώς ξαφνικά, ανακαλύπτεις ότι βαθιά, είναι καλοί άνθρωποι. Ο καθένας με τη στόφα του, με τη φωνή του άλλοτε να εξομαλύνει και να εξυψώνει κι άλλοτε να γίνεται τραχιά και να ισοπεδώνει το μάθημα.
Οι καθηγητές μόνοι τους, αλλά και μεταξύ τους, με τις παρέες που σχηματίζουν και οπωσδήποτε οι καθηγητές με τους μαθητές, με τις σχέσεις τις τόσο ιδιόμορφες, τις τόσο παράξενες, όσο η ίδια η φύση δάσκαλου-μαθητή υπαγορεύει.
Βαρβάκειο είναι επίσης ο ήχος του κουδουνιού. Άλλοτε λυτρωτικός, άλλοτε όχι. Το διάλειμμα, το ονειρεμένο δεκάλεπτο, όταν η ένταση, που συγκρατιέται με κόπο στην τάξη, ξεχύνεται αβίαστα στους διαδρόμους. Και οι τοίχοι είναι τόσο μικροί για να την αντέξουν. Είναι η εφηβική ορμή, η αχαλίνωτη ευαισθησία, η μέθη, ο βρασμός, οι λέξεις που πάλλονται στον αέρα. Η ήβη που δεν ορίζεται και δεν περιορίζεται. Η ήβη που ξεχύνεται στους διαδρόμους, στους ορόφους, στο προαύλιο.
Τι άλλο είναι το Βαρβάκειο; Βαρβάκειο είναι το ηλιόλουστο μπροστινό προαύλιο και το σκιερό υπόστεγο του κυλικείου. Κι εμείς, εκεί στη μέση, να προσπαθούμε να ισορροπήσουμε μεταξύ σκιάς και φωτός.
Βαρβάκειο είναι και οι εκδρομές, οι επισκέψεις, τα ταξίδια στο εξωτερικό. Ψυχαγωγία και διασκέδαση να μπλέκονται η μια μέσα στην άλλη και να μη βρίσκεις ούτε αρχή ούτε τέλος.
Βαρβάκειο είναι, ορισμένες φορές, το νέο και το αδοκίμαστο. Νέες μέθοδοι διδασκαλίας, συμμετοχή σε μη δοκιμασμένα εκπαιδευτικά προγράμματα που μπορεί και να μην είναι πάντοτε πετυχημένα. Βαρβάκειο δεν είναι η επιτυχία, αλλά η τόλμη για πειραματισμό και δοκιμή.
Είναι τα πολιτιστικά και περιβαλλοντικά προγράμματα που σε ωθούν να ξεφύγεις από το στενό κύκλο των μαθημάτων και να αναμοχλεύσεις το είναι σου οδηγώντας το ακόμα και στην υπέρβαση.
Πάνω απ’ όλα όμως Βαρβάκειο είναι το άνοιγμα στην κοινωνία. Βαρβάκειο είναι η φωνή, η δική μου, η δική σας, η δική μας, που πασχίζει να ακουστεί.
Είμαστε εμείς που τολμάμε να ανοίξουμε τις πόρτες του μικρόκοσμού μας, για να ακούσουμε εσάς που φωνάζετε.
Είμαστε εμείς που προσπαθούμε να ξεφύγουμε από τα τσιμεντένια όρια της τάξης, τα καγκελένια όρια του κτηρίου, τα άυλα όρια των σχολικών βιβλίων και να συντονίσουμε τον παλμό μας με το δικό σας. Κάποιες φορές οι τοίχοι, τα κάγκελα, τα βιβλία είναι πιο δυνατά από εμάς. Κάποιες φορές μας νικούν. Όμως Βαρβάκειο είναι η ατέρμονη εμμονή μας να τα καταφέρουμε. Είναι αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!
Ειρήνη Σταματίου
Μαθήτρια 3ης Γυμνασίου
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την απονομή των βραβείων Σαρή και Τζουγανάτου προς τους μαθητές που διακρίθηκαν καθώς και ομιλίες της κας Σόνιας Γελαδάκη, Διευθύντριας του Γυμνασίου (που σήκωσε το οργανωτικό βάρος της εκδήλωσης) και του κου Λεωνίδα Μάντζου, Διευθυντή του Λυκείου, που επίσης τάχθηκε έμμεσα υπέρ της επαναλειτουργίας προτύπων σχολείων.
Recent Comments